YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ
10.01.2013 tarihli 28524 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği ile Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (AEO Authorized Economic Operator) süreci başlatılmıştır.
Yetkilendirilmiş yükümlü; Gümrük yükümlülüklerini yerine getiren, kayıt sistemi düzenli ve izlenebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunan, kendi oto kontrolünü yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüdür.
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü; Yükümlülerin gümrük işlemlerini düzenli izlenebilir, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip firmaların bir takım işlemlerin basitleşmesini sağlayan uluslar arası bir statüdür.
ABD, Avrupa Birliği Ülkeleri, Çin, Japonya ve Kore gibi ülkelerde mevcut olan bu uygulama, ülkelerin karşılıklı tanıma anlaşmaları ile ticaret erbabına Uluslar arası özel bir statü kazandıracak
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü’ne nasıl sahip olunur?
Serbest bölgeler dahil Türkiye Gümrük Bölgesi’nde yerleşik en az üç yıldır faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilikler ile kamu kurum ve kuruluşları Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü sahibi olabilirler.
Yönetmeliğin resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesini müteakip Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü, ithalatçılar için de önemli kolaylıklar sağlayacak hale gelmiş olacaktır.
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün sağladığı kolaylıklar nelerdir?
- Basitleştirilmiş Usullere İlişkin Kolaylıklar
- Beyanın Kontrol Türüne İlişkin Kolaylıklar
- Emniyet ve Güvenliğe İlişkin Kolaylıklar
Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası ile talebe ve ek şartlara bağlı olmaksızın bütün yetkilendirilmiş yükümlülerin yararlanabildiği kolaylıklar ;
- Azaltılmış zorunlu bilgilerden oluşan özet beyan verebilme
- Daha az ve öncelikli olarak belge kontrolü veya muayeneye tabi tutulma
- Eksik belgeyle beyanda bulunabilme
- Kısmi teminat uygulamasından faydalanabilme
- Yeşil hattan (taşıt üstü dâhil) yararlanabilme
- Eşya türüne göre sınırlama olmaksızın taşıt üstüişlemden yararlanabilme
Talebe ve ek şartlara bağlı olarak yetkilendirilmiş yükümlülerin yararlanacağı kolaylıklar;
– İhracatta yerinde gümrükleme uygulaması kapsamında ihracat yapabilme
- İzinli gönderici ve izinli alıcı yetkisi kapsamında taşımacılık yapabilme
. İthalatta yerinde gümrükleme uygulaması kapsamında ithalat yapabilme
- Götürü teminat uygulamasından faydalanabilme
- ATR Dolaşım Belgesi düzenleyebilme
- Fatura Beyanı ve EUR- MED Fatura Beyanı düzenleyebilme
Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası verilirken hangi koşullara bakılır?
Aranan 4 temel koşul bulunmaktadır:
- Güvenilirlik Koşulu
- Ticari Kayıtların Güvenilir ve İzlenebilir Olması Koşulu
- Mali Yeterlilik Koşulu
- Emniyet ve Güvenlik Koşulu
Başvuru sırasında hangi belgeler istenir?
- Başvuru Formu
- Soru Formu
- Adli sicil belgeleri/beyan formları
- T.C uyruklu ve/veya Türkiye’de ikamet eden yabancı uyruklu yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlar için resmi kuruma verilmek üzere alınan adli sicil belgeleri
- Varsa, sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklu yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlar için imzalı Beyan Formu.
- Borcu yoktur belgeleri
- Vergi borcu olmadığını gösterir yazı
- SGK prim borcu olmadığını gösterir yazı
- Mali durumunu gösteren YMM Raporu
- ISO 9001 ve ISO 27001 Sertifikaları
Başvurular nereye ve nasıl yapılır?
Başvuru, başvuru formu doldurularak aranan belgelerle birlikte, başvuru sahibinin ticaret sicili kaydı uyarınca bağlı bulunduğu ile göre aşağıdaki tabloda belirtilen Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerine yapılır.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Başvurusuna Yetkili Bölge Müdürlükleri |
|||
Orta Anadolu GTBM | Ege GTBM | GAP GTBM | Doğu Karadeniz GTBM |
Aksaray
Ankara Çankırı Çorum Karaman Kayseri Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Sivas Yozgat |
Afyon
Aydın Burdur Denizli Isparta İzmir Manisa Muğla Uşak |
Adıyaman
Batman Bingöl Bitlis Diyarbakır Elazığ Gaziantep Hakkâri Kahramanmaraş Kilis Malatya Mardin Muş Siirt Şanlıurfa Şırnak Tunceli Van |
Ağrı
Amasya Ardahan Artvin Bayburt Erzincan Erzurum Giresun Gümüşhane Iğdır Kars Ordu Rize Samsun Tokat Trabzon |
İstanbul GTBM | Uludağ GTBM | Orta Akdeniz GTBM | Doğu Marmara GTBM |
Edirne
İstanbul Kırklareli Tekirdağ |
Balıkesir
Bilecik Bursa Çanakkale Eskişehir Kütahya Yalova |
Adana
Antalya Hatay Mersin Osmaniye |
Bartın
Bolu Düzce İzmit Karabük Kastamonu Sakarya Sinop Zonguldak
|
Sertifikanın geçerlilik süresi nedir?
Sertifika düzenlendiği tarihten sonraki ilk iş günü geçerli hale gelir. Askıya alma, geri alma ve iptal yaptırımlarından herhangi biri uygulanmadığı sürece sertifikanın geçerlilik süresi sınırsızdır.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü başvurusu için aranan belgeler arasında sayılan, Avrupa Akreditasyon Birliğinin karşılıklı tanıma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kurumları (örneğin Türkiye’de Türk Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca düzenlenmiş olan ISO 9001 ve ISO 27001 Sertifikaları için gerekliliklerin şimdiden yerine getirilerek bu belgelerin alınması önemli görülmektedir.